اذن پدردرازدواج
یکی از شرایط اساسی ازدواج در ایران برای دخترانی که دوشیزه و باکره می باشند اذن پدر یا جد پدری آن ها است،یعنی دختری که دوشیزه می باشد و هنوز ازدواج نکرده است حتما باید از پدر یا جد پدری خود برای ازدواج اجازه بگیرد در حالی که وقتی پسران به سن قانونی یعنی 18 سال تمام برسند می توانند ازدواج کنند و در خصوص آنها چنین اذنی از پدر یا جدپدری وجود ندارد.
قانونگذار در این خصوص در قانون مدنی می گوید: عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن 13 سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن 15 سال تمام شمسی منوط است به اذن ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح می باشد .
در چه شرایط نیاز به اذن پدر یا جدپدری نمی باشد:
1-اگر پدر یا جدپدری غایب باشند و به آنها دسترسی نباشد دیگر نیاز به اذن شخص دیگری مانند برادر و عمو و... نیست.
2-در صورت فوت پدر و جدپدری نیاز به اذن از شخص دیگری مانند برادر یا عمو...نمی باشد.
3-اگر دختر قبلا ازدواج نموده و باکره نباشد نیازی به اذن پدر یا جدپدری برای ازدواج مجدد ندارد.اما اگر به وسیله دیگری غیر از همسر خود باکرگی وی از بین برود(مانند زنا)مستحب است از پدر یا چدپدری در زمان ازدواج اجازه بگیرد.
4-در صورتی که پدر محجور باشد و یا خود در قیمومت شخص دیگری باشد،دیگر نیازی به اذن او نمی باشد.
5-اذن پدر یا جدپدری قابلیت واگذاری به غیر را ندارد.
ازدواج دختر باکره در صورت عدم اذن پدر یا جدپدری:
دختر می تواند بدون اذن پدر ازدواج کند اما در این خصوص شرایطی وجود دارد که این شرایط در قانون مدنی آمده است: نکاح دختر باکره اگر چه به سن بلوغ رسیده باشد موقوف به اجازه ی پدر یا جد پدری او است و هر گاه پدر یا جد پدری بدون علت موجه از دادن اجازه امتناع کند اجازه ی او ساقط می شود و در این صورت دختر می تواند با معرفی کامل مردی که می خواهد با او ازدواج کند و شرایط نکاح و مهری که بین آن ها قرار داده شده پس از اخذ اجازه از دادگاه مدنی خاص به دفتر ازدواج مراجعه و نسبت به ثبت ازدواج اقدام نماید.
در این صورت دادگاه خانواده بعد از رسیدگی و تشخیص صلاحیت فرد معرفی شده به عنوان خواستگار اقدام به صدور اجازه ازدواج دختر با آن شخص می نماید.
مراحل دادگاهی در خصوص عدم اذن پدر و جدپدری:
1-در صورت عدم اذن پدر یا چدپدری دختر باید به دادگاه خانواده دادخواست دهد.
2-خواهان پرونده دختر و خوانده آن پدر می باشد و خواستگار نیز به دادگاه معرفی می شود.
3-دادگاه به موضوع رسیدگی کرده و در صورت تشخیص و تایید شخص رای به اجازه ازدواج دختر می دهد.
4-تشخیص قاضی برای تایید خواستگار،هم کفو بودن و صلاحیت مالی و اخلاقی و غیره می باشد.
5-اذن پدر فقط در ازدواج دائم موثر بوده و در ازدواج موقت نیازی به اذن پدر یا جدپدری نمی باشد.
6-اذن پدر فقط مختص دختر باکره می باشد.
قابل رجوع بودن اذن :
در صورتی که پدر یا جدپدری با ازدواج دختر موافقت کرده باشند اما قبل از ازدواج تصمیم خود را تغییر دهند و از اذنی که داده اند برگردند،رجوع آنها صحیح می باشد و انجام چنین امری از سوی آنها یعنی رد اذنی که داده اند امکان پذیر است و اگر دختر بدون اذن پدر یا جد پدری ازدواج کند عقد او غیر نافذ است و نیاز به تنفیذ پدر یا جدپدر ی دارد.
ضمانت اجرای عدم اذن پدر در نکاح دختر باکره:
در صورتی که دختر باکره ای بدون اذن و اجازه پدر با دیگری ازدواج کند و پدر تقاضای بطلان نکاحرا مطرح کند دادگاه حکم به بطلان نکاحصادر خواهد کرد. عدم اذن و رضایت پدر نسبت به ازدواج دختر باکره، کاشف از بطلان عقد نکاحاست.اما دعوی اعلام بطلان نکاحمنقطع به علت عدم وجود اذن و اجازه پدر، درفرضی که زن در زمان عقد، باکره نبوده، قابل پذیرش نیست و حکم به رد دعوی صادر می شود.